آشنایی با سد چم شیر
به گزارش وبلاگ آمیتیس تک، سد و نیروگاه چم شیر در 25کیلومتری جنوب شرقی شهر گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است. سد چم شیر پنجمین سد بزرگ کشور ایران برشمرده شده است.
به گزارش وبلاگ آمیتیس تک، 28سال پس از شروع مطالعات، مرحله نخست سد و نیروگاه چم شیر در 25کیلومتری جنوب شرقی شهر گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد آماده بهره برداری است.
در ماه ها و هفته های منتهی به دیماه 1401 و با رسیدن پیشرفت فیزیکی طرح به 94درصد، بعضی کارشناسان و فعالان محیط زیست انتقادهایی را به طرح مطرح کردند اما پایان سازمان حفاظت محیط زیست مجوز نهایی را صادر کرد.
- ببینید | پس از 40 روز کشف شد؛ دو سکه خاتون ایرانی پشت سد چمشیر
با فرارسیدن زمان آبگیری سد چم شیر بعضی فعالان محیط زیست به وجود گنبدهای نمکی در دریاچه این سد هشدار داده اند، اما به گفته مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران این موضوع صحت ندارد. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم وجود هرگونه گنبد نمکی در مخزن سد چم شیر را رد نموده است.
- آبگیری سد جنجالی تاییدیه گرفت | سد چم شیر کی آبگیری می گردد؟
رودخانه زهره
رودخانه زهره یا هندیجان با طول تقریبی حدود 475 کیلومتر در سه استان فارس، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان جریان دارد. این رودخانه از دو رود فهلیان و تنگ شیو در شهرستان ممسنی در استان فارس و خیرآباد در منطقهٔ دهدشت در استان کهگیلویه و بویراحمد سرچشمه می گیرد.
30درصد از آورد آب رودخانه زهره در شرایط دبی کم رودخانه یعنی فصل های بهار، تابستان و پاییز از کیفیت مناسبی برخوردار نیست اما 70درصد از آورد سالانه آب رودخانه در زمستان و به صورت سیلاب های بزرگ و دارای کیفیت مناسب است و با اجرای این طرح و آبگیری سد چم شیر کیفیت آب تعدیل می گردد چرا که دلیل کیفیت نامناسب آب رودخانه زهره، وجود چشمه های شور در 2منطقه از مسیر رودخانه است و با اجرای طرح، شرایط کمی و کیفی پایین دست سد نسبت به رژیم طبیعی رودخانه بهبود می یابد. 84درصد اراضی کشاورزی در پایاب سد مربوط به استان خوزستان بوده که شامل 50هزار هکتار اراضی هندیجان و 6هزار هکتار اراضی زیدون می گردد که سد چم شیر با افزایش کیفیت و تنظیم کمیت آب رهاسازی شده، باعث افزایش راندمان کشاورزی در این منطقه خواهد شد و عملا شرایط کشت دوم را در فصولی که آب کیفیت مناسب ندارد، فراهم خواهد نمود.
نگرانی های محیط زیستی
محرابیان وزیر نیرو در باره نگرانی های محیط زیستی این سد، به طور رسمی بیان کرد که چم شیر بر اساس ضوابط بسیار سختگیرانه ای مطالعات محیط زیستی احداث این سد صورت گرفته است. و پروژه سد چم شیر مجوزهای لازم را از ابتدای اجرا تا به امروز از نهادهای مختلف، به ویژه سازمان حفاظت محیط زیست دریافت نموده و در طول مدت اجرای این پروژه، با 25 گزارش دقیق، نظارت ضوابط محیط زیست این پروژه اجرا شده است. اخیرا نیز ما شاهد حضور یک تیم نظارتی از سازمان حفاظت محیط زیست در این پروژه بودیم، گزارش خودشان را منتشر کردند و نگرانی هایی که در این رابطه به وسیله کارشناسان مطرح شده بود، به وسیله گزارش این گروه اعزامی رفع شده است.
- پنجمین سد بزرگ کشور به مرحله آبگیری رسید
اهداف و اثرات مالی، اجتماعی و فرهنگی
- ذخیره و کنترل حجم عظیمی از آب رودخانه زهره (حدود 1/8 میلیارد متر مکعب)
- تأمین آب مورد احتیاج کشاورزی به مقدار 110 هزار هکتار در منطقه، تأمین آب شرب و صنعت منطقه
- فراوری انرژی برق آبی به مقدار حدود 620 گیگاوات ساعت در سال (520 گیگاوات ساعت نیروگاه سد چم شیر و 99 گیگاوات ساعت نیروگاه بند انحرافی)
- تلفیق اهداف سد با اهداف سد کوثر و تأمین آب مورد احتیاج کشاورزی و شرب استان های همجوار
- کنترل سیلاب ها و جلوگیری از خسارتهای طغیان رودخانه در منطقه ها زیدون سردشت و هندیجان و استفاده بهینه از آب جهت توسعه کشاورزی
- کنترل شوری آب در منطقه ها دارای بسترهای نمکی و چشمه های شور و جلوگیری از آلوده شدن آب در منطقه ها پائین دست تنگه چم شیر
- اجرای طرح در یکی از منطقه ها محروم کشور و تأثیر عمده بر رشد و شکوفایی اقتصاد منطقه
- اشتغال زایی در منطقه
- رشد صنعت و تکنولوژی برق آبی، افزایش قدرت عمل و ارتقاء مشاوران و پیمانکاران داخلی، فعال نمودن کارخانجات سازنده تجهیزات نیروگاهی و ارتقاء جایگاه بین المللی کشور به وسیله ارتقاء صنعت برق آبی و پتانسیل های برقی
شناسنامه سد چم شیر
- نوع سد: وزنی از جنس بتن غلتکی (RCC)
- حداکثر ارتفاع: 155 متر
- طول تاج: 580 متر
- حجم مخزن در تراز نرمال: 1800 میلیون مترمکعب
- حجم قابل تنظیم: 1200 میلیون مترمکعب
- سرریز: از نوع اوجی دریچه دار بر روی بدنه سد در تکیه گاه راست.
- شامل 3 دریچه به ارتفاع 15 متر و عرض 12 متر
- ارتفاع استاتیکی مؤثر آب در حالت پر: 140 متر
- ارتفاع استاتیکی مؤثر آب در تراز حداقل: 83 متر
- تونل آب بر از محل سد تا نیروگاه: 200 متر
- سیستم انحراف: تونل به قطر 12 با گنجایش 2080 مترمکعب بر ثانیه
- ظرفیت نصب نیروگاه: 165 مگاوات شامل 3 واحد 55 مگاواتی و 2 واحد 5/5 مگاواتی
- نوع توربین: فرانسیس
- ضریب نیروگاه: 0/25
- میانه انرژی فراوریی کل سالانه: 52000 مگاوات ساعت
شناسنامه هیدرولیک سد برای کشاورزی
- حجم کل مخزن: 2/5 میلیون مترمکعب
- حجم قابل تنظیم: 2/5 میلیون مترمکعب
- مساحت اراضی تحت پوشش: 36هزار هکتار
- طول بند: 216 متر
- ارتفاع بند: 9/2 متر
- دبی سیلاب طرح 50 ساله: 3100 متر مکعب بر ثانیه
- تعداد دریچه: 24 عدد
- عرض دریچه: 6 متر
- ارتفاع دریچه: 6/8 متر
- رقوم کف رودخانه: 179 متر
- ظرفیت نصب نیروگاه: دو 2 واحد 5/5 مگاواتی دو واحد 10 مگاوات
- میانه انرژی فراوریی کل سالانه: 99 گیگاوات ساعت
آخرین بروزرسانی Jan 18, 2023 - چهارشنبه 28 دی 1401
منبع: همشهری آنلاین